Kripto Para Nedir?

Kripto Para Nedir? Bitcoin ile hayatımıza giren bugün yüzlercesi olan kripto para nedir, kripto para türleri, avantajları ve dezavantajları nelerdir sizinle paylaşmak istedik.  Kripto para dijital veya sanal diyebileceğimiz bir para türüdür. Bu dijital paranın güvenliği kriptografi kullanılarak sağlanır. Kriptografi dijital paranın iki kez harcanmasını veya sahte para oluşturulmasını neredeyse imkânsız kılar. Çoğu kripto para ademi merkeziyet anlayışı ile çalışan blok zinciri teknolojisini kullanarak çalışır. Kripto paraları tanımlayan en önemli özellik neredeyse hepsinin merkezi bir sisteme dayanmaması, herhangi bir devlet tarafından desteklenmemesidir. Merkezi olmamak kripto para birimlerini manipülasyondan veya devletlerin para birimine olan etkilerinden korur.

Kripto paraları anlamak

Kripto para sistemleri çevrim içi yaptığımız işlemleri daha güvenli hale getiren ve işlemleri defterlerde tutarak güvenliği sağlanan bir sistemdir. Kripto, kriptografiden gelir ve bu para birimleri ile yapılan işlemlerin şifreleme algoritmaları ve kriptografik teknikler ile nasıl güvende tutulduğuna atıfta bulunur.

Kripto para türleri

İlk blok zinciri üzerine kurulu kripto para Bitcoin idi ve hala en popüler kripto para birimi olarak yaşamına devam ediyor. Günümüzde binlerce farklı kripto para bulunuyor. Bu para birimlerinin bazıları farklı değerler ve çalışma sistemleri üzerine kurulu bazıları is Bitcoin’in kopyaları.

Bitcoin 2009 yılında kendine Satoshi Nakamoto diyen bir kişi veya grup tarafından oluşturulmuştur. 10 Şubat 2021 itibari ile 18,624,350 Bitcoin sirkülasyonda dolaşıyor ve bu Bitcoin’lerin değeri 700 milyar dolardan daha fazla.

Bitcoin’in başarısından ilham alarak oluşturulmuş Bitcoinler “altcoin” olarak biliniyor. İçlerinden bazıları Litecoin, Peercoin, Etherium ve daha binlercesi. Tüm bu altcoinlerin toplam değeri 300 milyar dolar değerinde. Buradan görebileceğimiz gibi Bitcoin tüm Kripto paraların yüzde 70’ini oluşturuyor. Tüm kripto paraların değeri günümüz itibari ile 1 trilyonu geçmiş durumda ve en çok kullanılan 5. Para birimi, Japon yeninden sonra geliyor.

Kripto paraların avantajları

Kripto paralar banka veya kredi kartı şirketleri gibi 3. Kişilere ihtiyaç duymadan harcama yapabilmemiz için bize güvenli bir fırsat sunuyor. Kripto para işlemleri genel anahtarlar ve özel anahtarlar ile güvende tutulurlar.

Modern kripto para sistemleri kişilerin “cüzdanları” veya hesap adresleri genel anahtara sahipken özel anahtar sadece cüzdanın sahibi tarafından bilinir ve işlemleri onaylamak için kullanılır. Para transferleri bankaların aksine çok düşük işlem ücretleriyle yapılabilir bu da yüklü para transferleri yapmak için kripto para sistemini birçok insan için çekici hale getirebilir.

Kripto paranın dezavantajları

Kripto para işlemleri genelde anonim olduğundan illegal satış yapan insanlar için ilgi çekici bir para transfer yöntemi oldu. Kara para aklamak veya vergi kaçırmak gibi kötü niyetli kişiler Kripto para birimlerini kullanmaya başladılar. Ancak kripto para birimleri anonim olmalarıyla gurur duyuyorlar ve bu para birimlerinin adlarını kirleten belki yüzde 5’lik kesime aldırış etmiyorlar. Çünkü anonim olan bu para birimi baskıcı devletlerin olduğu yerlerdeki insanlara daha kolay, ulaşılabilir, güvenli ve takip edilemeyen bir para birimi sunuyor. Bazı kripto paralar diğerlerine göre daha gizli olabiliyor.

Mesela Bitcoin’i illegal işler yaparken kullanmak pek akıllıca olmuyor çünkü Bitcoin’in blok zincirindeki defterlere bakılarak daha önce yakalanan suçlular olmuştu. Ancak Dash, Monero veya ZCash gibi bazı birimleri takip etmesi daha zor olabiliyor.

Berkay Özkan

Kaynaklar:

• https://www.investopedia.com/terms/c/cryptocurrency.asp

• https://qz.com/1954555/all-the-worlds-crypto-is-now-worth-more-than-1-trillion/