Uyku Yaşının Önemi

uyku yasinin onemi

Bilim insanları, uyku kalitesine bağlı olarak sağlığınızla ilişkilendirilen tahmini bir yaş olan uyku yaşının, yaşam süremizi tahmin edebileceğini söylüyor.

Örneğin, 55 yaşındaki düzinelerce kişinin uyku karakteristiklerini analiz edip ortalamasını alırsanız, o yaşta uykunun nasıl göründüğüne dair bir fikriniz olur. Örneğin, 55 yaşında olan ve gece boyunca iyi kalitede REM döngüleriyle mışıl mışıl uyuyan birinin uyku yaşı teorik olarak 45 olabilir.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde uyku tıbbı profesörü olan Emmanuel Mignot ve meslektaşları, npj Digital Medicine’da yayınlanan yeni bir çalışma için, her biri bir bireye odaklanan ve çene ve bacak hareketi, nefes alma ve kalp atışı gibi uyku özelliklerini bildiren yaklaşık 12.000 çalışmayı analiz etti. Amaçları, kişinin uyku yaşını belirleyen bir sistem geliştirmek ve makine öğrenimini kullanarak ölüm oranıyla en yakından bağlantılı uyku varyasyonlarını tespit etmekti.

Genel olarak konuşmak gerekirse, insanlar farklı yaşlarda farklı şekilde uyurlar ve uyku kalitesindeki değişiklikler yaşlanmanın ve kötü sağlığın ilk ve en iyi belgelenmiş işaretlerinden biridir. İyi haber: Uyku yaşı sabit değildir. Onu iyileştirme gücüne sahibiz.

Mignot burada uyku yaşının neden önemli olduğunu, nasıl hesaplandığını ve çalışmanın bulgularının sağlığımız hakkında ne anlama geldiğini anlatıyor:

Neden uyku yaşı çalışılmalı?

Uyuduğunuzda, duyusal girdilerden koparsınız – ideal olarak gürültülü dış dünya veya parlak ışıklar tarafından rahatsız edilmezsiniz. Uyku sırasında sadece beyin otomatik bir programdan geçmez, kalp atış hızı ve nefes alıp verme de değişir ve bunlardaki değişimler bir sağlık sorununun erken habercisi olabilir. Hayatımızın yaklaşık üçte birini uyuyarak geçiririz, bu nedenle genel refahımızın önemli bir bileşenidir.

Hemen hemen her rahatsızlıkta uykunun ilk bozulan şeylerden biri olduğu iyi bilinmektedir. Örneğin, Parkinson hastalarında diğer semptomlar ortaya çıkmadan yaklaşık beş veya 10 yıl önce, hastanın şiddetli bir şekilde rüyalar gördüğü, bağırdığı veya duvara yumruk attığı belirli bir uyku bozukluğu ortaya çıkar.

Araştırmadan elde edilen en önemli bulgu neydi?

Ana bulgumuz, uyku bölünmesinin – insanların gece boyunca hatırlamadan bir dakikadan daha kısa bir süre için birden fazla kez uyanması – ölüm oranının en güçlü belirleyicisi olduğuydu. Verilerde bir bağlantı görmemize rağmen, bunun ölüm oranına nasıl katkıda bulunduğu bilinmemektedir. Bu durum, uykusuzluk gibi uyku bozuklukları sırasında meydana gelen, kişinin uyandığını fark etmesinden farklıdır.

Uyku bölünmesinin sağlığa neden bu kadar zararlı olduğunu belirlemek, gelecekte üzerinde çalışmayı planladığımız bir konu.

Kendi uyku yaşımızı ölçebilir miyiz? Geliştirilebilir mi?

Yazılım, doktorlar ve araştırmacılar için mevcuttur, ancak ortalama bir insan muhtemelen bir bilgisayarda çalıştırmakta zorlanacaktır. Ne olursa olsun, belirleyici değildir. Muazzam bir değişkenlik söz konusudur. Kronolojik yaşınızdan daha ileri bir uyku yaşına sahip olsanız bile, bu ölüm riskinizin daha yüksek olacağı anlamına gelmez. İnsanları 90 yaşında sigara ve alkol içerken görürsünüz ve “Bu insan nasıl bu kadar uzun süre hayatta kalabiliyor?” diye merak edersiniz. Her zaman büyük bir doğal varyasyon vardır.

Düzenli saatlerde yatmak ve uyanmak uykunuzu iyileştirmenin anahtarıdır. Bu, fazla uyumamak ama tamamen dinlenmiş olmak anlamına gelir. Bu herkes için farklı bir miktardır ve genellikle aralıklar biraz değişir – örneğin, gece kuşu olmak ile erkenci olmak gibi.

Gün boyunca -tercihen dışarıdan gelen ışıkla- ışığa maruz kalmak, geceleri uyku ortamını karanlık tutmak, düzenli egzersiz yapmak ancak yatma vaktine çok yakın olmamak, yatma vakti civarında alkol ve kafein almamak ve gece ağır yemeklerden kaçınmak sağlıklı uykuya katkıda bulunur. Ve tabii ki herhangi bir uyku bozukluğunun tedavi edildiğinden emin olun.

Bu çalışmada uyku yaşını nasıl hesapladınız?

Uyku çalışması verilerini ve her bir kişinin yaşını bu programlara besleyerek uyku yaşını tahmin etmek için bir makine öğrenimi programı kullandık. Bu bize belirli bir yaşta ortalama bir uykunun neye benzediğini söylüyor. Algoritma verilerdeki kalıpları tanıyor ve bu bilgileri uyku yaşını tahmin etmek için kullanıyor. Algoritma oluşturulduktan sonra, onu ek uyku yaşları atamak için kullanabiliriz. Bazı insanlar için uyku yaşları kronolojik yaşlarından çok daha büyük görünür. İleri uyku yaşının bir sağlık sorununun göstergesi olduğu fikrine dayanarak, kronolojik yaşları ile uyku yaşları arasındaki farkı ölüm oranını tahmin etmek için kullanabiliriz. Ve gerçekten de, daha sonra ölen hastaların uykularına dayanarak, gerçek yaşlarına kıyasla uyku yaşları daha büyük olan kişilerin ölüm riskinin daha yüksek olduğunu bulduk. Diğer çalışmalardan, kötü uykunun uyku apnesi, nörodejenerasyon, obezite ve kronik ağrı gibi çeşitli durumlarda bulunduğunu biliyoruz. Kötü uykunun bu durumlara nasıl yol açtığı, şiddetlendirdiği veya bu durumlardan nasıl kaynaklandığı bilinmemektedir.

Araştırmanızla ilgili sonraki adımlar nelerdir?

Uyku çalışmalarını, hastalık ölüme dönüşmeden önce daha iyi tahmin ve tedavi etmek için kullanmayı umuyorum. Bu çalışma sadece 12.000 kişiyi kapsamaktadır. Gelecekte, ölüme neden olan kalp krizi, felç ve Alzheimer hastalığının gelecekte nasıl ortaya çıkacağını tahmin etmeye çalışacağız.

Harvard Üniversitesi’nden bilim insanlarıyla birlikte 250.000 uyku çalışması toplamak için çalışıyoruz. Bu büyük setteki verilerin çoğu 10 yıl önce toplandı ve daha iyi ölüm tahminleri yapmamızı sağladı.

Bir kişinin kalp krizi riskini tahmin etmek için uyku çalışmalarını kullanabileceğimizi ve daha sonra bu bilgiyi erken müdahalelere başlamak için kullanabileceğimizi hayal edebiliyor musunuz? Bu büyük bir olay olurdu.

Kaynak: https://www.futurity.org/sleep-age-mortality-2793842-2/

Orjinal Çalışma DOI: 10.1038/s41746-022-00630-9

export

Global Altyapı Ortaklarından Yeni Yapay Zeka Ortaklığı: Veri Merkezleri ve Güç Altyapısına Yatırım

Global Altyapı Ortaklarından Yeni Yapay Zeka Ortaklığı. Veri Merkezleri ve Güç Altyapısına Yatırım. Global Infrastructure Partners (GIP), BlackRock, Microsoft ve MGX, yapay zeka (AI) teknolojilerine […]

Müzik ve Hafıza
Bilim

Müzik ve Hafıza

Georgia Institute of Technology tarafından gerçekleştirilen “Müzik ve Hafıza” konulu araştırma, müziğin bilişsel süreçler ve hafıza üzerindeki etkilerine odaklanan önemli bulgular sunuyor. Bu araştırma, özellikle […]

Bilim

Magnon-Fonon Fermi Rezonansı

Araştırma ekipleri bir antiferromanyette magnon-fonon Fermi rezonansını keşfetti. Yakında, veri depolama merkezlerinin dünya enerji üretiminin neredeyse %10’unu tüketmesi bekleniyor. Bu artış, diğer şeylerin yanı sıra, […]

export

Jeodezik Kubbeler

Jeodezik kubbeler, mimari ve mühendislik alanlarında dikkat çeken, işlevsel ve estetik yapılar olarak bilinir. Bu yapılar, ilk olarak 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkmış ve zamanla […]

dunya nufusunda zirve
Manşet

Dünya Nüfusunda Zirve

Dünya Nüfusunda Zirve: Gelecekteki Tahminler ve Nedenleri. Son yıllarda dünya nüfusunun geleceği ile ilgili çeşitli tahminler ve senaryolar öne sürülmüştür. Birleşmiş Milletler’in (BM) son raporları, […]

akilli toprak
Bilim

Akıllı Toprak

Akıllık Toprak: Sürdürülebilir Tarım İçin Kendi Kendini Sulayan ve Gübreleyen Yüzeyler. Günümüzde tarım sektörü, artan nüfus ve iklim değişikliği gibi faktörlerle karşı karşıya kalırken, sürdürülebilir […]

nato inovasyon fonu
Manşet

NATO Inovasyon Fonu

Son yıllarda Avrupa’da savunma teknolojisi girişimlerine yapılan yatırımlar hız kazandı. NATO’nun 1 milyar euroluk girişim sermayesi fonunun başındaki Andrea Traversone, Avrupa’nın ABD’deki büyük teknoloji şirketlerine […]

kusaklararasi yoksullasma
Manşet

Kuşaklararası Yoksullaşma

Kuşaklar arası yoksullaşma, ekonomik eşitsizlik ve fırsat adaletsizliği gibi konular, günümüz toplumlarının en önemli sorunlarından biri haline gelmiştir. Baby boomer kuşağından başlayarak, X kuşağı, Y […]

maf antrenman yontemi
Koşu

MAF Antrenman Yöntemi

MAF (Maximum Aerobic Function), Dr. Philip Maffetone tarafından geliştirilen bir antrenman yöntemidir. Bu yöntem, aerobik kapasiteyi maksimize ederek sporcuların daha verimli ve sağlıklı bir şekilde […]

Basketbolda anda olmak, en yüksek performansa yol açan zihinsel bir durumdur. Tabii ki sadece Basketbolda değil, hem takım hem de bireysel tüm sporlarda, aslında odaklanmak gereken her ne iş yapıyorsanız Anda olduğunuzda, tamamen kilitlenirsiniz ve dikkatinizi dağıtan şeyleri engelleyebilirsiniz, bu da her ne yapıyorsanız en iyi şekilde yapmanıza yardımcı olur. Bu yazıda size öncelikle basketbolda antrenmanlarda ve maçlarda anda nasıl daha fazla kalabileceğinizle ilgili bilgiler bulacaksınız.
Manşet

Basketbolda Anda Olmak

Basketbolda anda olmak, en yüksek performansa yol açan zihinsel bir durumdur. Tabii ki sadece Basketbolda değil, hem takım hem de bireysel tüm sporlarda, aslında odaklanmak […]

Elon Musk tarafından kurulan Neuralink beyin implantı teknolojisini ilk hastasına uygulaması ile ilgili bir haber yayınlamıştık.  Elon Musk'ın beyin-bilgisayar arayüzü firması Neuralink, ilk hastası Noland Arbaugh'un düşünceleriyle bir bilgisayar imlecini kontrol ettiği bir video yayınladı. Elon Musk tarafından kurulan beyin-bilgisayar arayüzü şirketi Neuralink, firmanın implantının "hayatını değiştirdiğini" söyleyen ilk hastasının kimliğini açıkladı. Ancak uzmanlar, Nueralink'in mevcut araştırma çabalarını kopyalamanın ötesinde bir şey yapıp yapmadığının henüz net olmadığını söylüyor.
Manşet

Neuralink

Elon Musk tarafından kurulan Neuralink beyin implantı teknolojisini ilk hastasına uygulaması ile ilgili bir haber yayınlamıştık.  Elon Musk’ın beyin-bilgisayar arayüzü firması Neuralink, ilk hastası Noland […]

sihirli dovme murekkebi
Bilim

Sihirli Dövme Mürekkebi

HYPRSKN Magic Ink (Sihirli Mürekkep), dünyanın ilk yeniden yazılabilir, silinebilir ve yeniden programlanabilir dövme mürekkebidir. Bu sihirli mürekkep, dövme sektörünü yeniden tanımlayarak bireylerin vücut sanatı […]

aralikli oruc
Bilim

Aralıklı Oruç

Aralıklı Oruç olarakda bilinen zaman kısıtlı beslenme ile ilgili Amerika Kalp Derneğinin 18-21 Mart 2024 tarihinde Chicago’da düzenlenen “Epidemiyoloji ve Önleme|Yaşam Tarzı ve Kardiyometabolik Bilimsel […]

Yavaş Koşu kavramı Japonya'dan dünyaya yayılan ve uzun, sağlıklı bir yaşam sürmenin sırrı olarak kabul edilen, düşük tempoda yapılan bir koşu türüdür. Bu egzersiz formu, vücuda aşırı yük bindirmeden, kalp sağlığını, metabolizmayı destekleyerek ve zihinsel stresi azaltarak genel sağlığı iyileştirmeye odaklanır. Bu koşu türü Japonya'da Dr. Hiroaki Tanaka tarafından popüler hale getirilmiştir. Dr. Tanaka, bu egzersiz metodunun kalp atış hızını aşırı yükseltmeden, sağlıklı ve etkili bir şekilde fiziksel kondisyonu artırabileceğini keşfetti.
Koşu

Yavaş Koşu

Yavaş Koşu kavramı Japonya’dan dünyaya yayılan ve uzun, sağlıklı bir yaşam sürmenin sırrı olarak kabul edilen, düşük tempoda yapılan bir koşu türüdür. Bu egzersiz formu, […]

Beyin çiplerinin geleceği nasıl olacak? Neuralink şirketinin insan beynine yerleştirilen ilk çip haberini paylaşmıştık. Elon Musk, 30 Ocak'ta paylaştığı bir mesajla insan beynine  çip yerleştirildiğini paylaşmış ve hastanın iyileşme sürecinde olduğunu belirtmişti. Üzerinden 1 ay geçen bu operasyon sonrasında hastanın düşünce gücü ile bilgisayar faresini hareket ettirebildiği ile ilgili bir haber paylaşıldı. Beyin çiplerinin geleceğini merak ediyorsanız farklı kaynaklardan derlediğimiz yazı ilginizi çekebilir?
Manşet

Beyin Çiplerinin Geleceği

Beyin çiplerinin geleceği nasıl olacak? Neuralink şirketinin insan beynine yerleştirilen ilk çip haberini paylaşmıştık. Elon Musk, 30 Ocak’ta paylaştığı bir mesajla insan beynine  çip yerleştirildiğini […]

limonata ve rafadan yumurta
Manşet

Limonata ve Rafadan Yumurta

Çetin Altan tarafından ilk kez 1985’te Güneş gazetesinde, sonra 2.6.2003 ve 21.7.2012 tarihlerinde Milliyet’te yayınlanan “Limonata ve Rafadan Yumurta” başlıklı yazısını sizlerle paylaşmak istedik. Usta […]

yetenek acigi
Eğitim

Yetenek Açığı

Dünya çapında işverenler, yetenek açığının üstesinden gelme mücadelesini sürdürüyor. ManpowerGroup’un kapsamlı “Yetenek Açığı Raporu” bu konuda aydınlatıcı veriler sunuyor. Yıllara Göre Yetenek Açığı Manpower Group […]

yokus kosu antrenmani
Koşu

Yokuş Koşu Antrenmanı

Yokuş koşu antrenmanı, koşmayı seviyor olsanız bile, yokuş yukarı koşmayı sevmeme ihtimaliniz yüksektir. Yerçekimine karşı verilen bu mücadele sizi zorlayabilir, ancak koşu yarışlarına, özellikle de […]

yilin sozcugu otantik
Manşet

Yılın Sözcüğü “Otantik”

Yılın Sözcüğü “Otantik”. Merriam-Webster’ın 2023 Yılın Kelimesi olarak seçtiği kelime “authentic” (otantik) oldu. Bu kelime, her zamankinden daha fazla düşündüğümüz, yazdığımız, özlemini çektiğimiz ve yargıladığımız […]

kworks demo day
Manşet

KWORKS Demo Day

🎯Bu yıl Koç Üniversitesi Girişimcilik Merkezi KWORKS bünyesinde yer alan girişimlere mentorluk yapmaya başladım. Birebir çalıştığım girişimlere uzmanlık alanım ve tecrübelerim doğrultusunda destek oluyorum. Bu […]